Tafsiri Tawhid تەفسیری تەوحید

تەفسیری تەوحید نووسینی: م. عبدالقادر توحيدى

بسم الله الرحمن الرحيم

الحَمْدُللهِ والصَّلاةُ والسَّلَامُ عَلَى رَسُولِ الله، أمَّا بَعْد:

سوپاس بۆ خودا دوابەدوای ئەوەى كە چاپى یەكەمى تەفسیرى تەوحید پێشوازییەكى باشری لێ موسڵمانەوە بەتایبەتى گەنجان، جا هەر ئەوكات برایەكى موسڵمان داواى لە جەنابى مامۆریدى مادریستا ێبدات لەسەر خەرجى خۆى چاپى "دووەم"ـی بكات و وەك صەدەقەیەكى جاریە بڵاوی بكاتەوە، هەربۆیە هەر ئەو كات جەنابى مامۆستا دەستیكرد بە پێداچوونەوەى تەفسیرەكە تابۆیە وەم، سوپاس بۆ پەروەردگار ئەم پێداچوونەوەش لەلایەن ماموَستاوە كۆتایى پێهەیفی پێهەیفە ەكە نوسیویەتى:

(چاوپێداخشاندنەوە بۆ چاپى دووەم تەواو بوو لە ڕێكەوتى "25"ـى ڕەجەبى "1436"ـى كەواو بوو لە ڕێكەوتى "25"ـى ڕەجەبى "1436"ـى كەواو بوو لە ڕێكەوتى" پێنجى دوو هەزار و پانزە"ى زایینى، هەولێر؛ ولله الحمد والمنة)؛

بەڵام بەڵێنى ئەو برادەرەش وەك زوَرێك لەو بەڵێنانە دەرچوو كە بە مامۆستا دیرا ;

دیارە لە چاپی "یەكەم"ـدا هەندێك لە وشەكان مانا كرابوونەوە، جا مامۆستا بە باشی زانی كە بە شێوەى تاك مانا بكاتەوە تا خوێنەر زیاتر لەگەڵ وشەكانى قورئاندا ئاشنا ببێنەر زیاتر لەگەڵ وشەكانى قورئاندا ئاشنا ببێت، هەیربۆد، هەیربە وەی وشە نامۆكانى قورئان، بەڵام پێش ئەوەى بتوانێت تەواوى بكات ، لە "1/11/2017" كوَچى دوایى كرد و بەرەو مەنزڵگاى كوَتایى كەوتەڕێ، رحمه الله تعالى و جعمه الله تعالى و جعسليم الله جا ئێمەش بە یارمەتى پەروەردگار و هاوكارى چەند برایەكى بەڕێز و زانا، هەوڵمێدا لەوڵمێدا لەڕەكى ەوەى كە مابوو تەواوی بكەین، ولله الحمد؛

جیاوازى نێوان چاپى یەكەم و چاپى دووەم:

• ڕێكخستنى ڕستەكان و چاكردنى هەڵە زمانەوانییەكان:

چاپى یەكەم لەڕاستیدا كورتكراوەى وانە دەنگییەكانى ماموَستا بوو، جا ئەم كورتكردنەەە كورتكردنەەە آن ە هەندێك شوێندا هەست بە پچڕان و ناتەواوى ماناكەى بكرێت، هەربۆیە لە چاپى "دوەوەم"ـ ە دەستكارى بكرێت و لە ڕووی زمانەوانیشەوە پێداچوونەوەی بۆ بكرێت؛

• جیاكردنەوەى ماناى ئایەتەكە لە تەفسیرەكەی:

لە چاپى "یەكەم"ـدا ڕاڤەى ئایەتەكە تێكەڵ بە ماناكەى كرابوو، واتە پاڤەى ئایەتەكە تێكەڵ بە ماناكەى كرابوو، واتە پاش ماناكرەیەە ە ئەگەر ئەو بەشە پێویستى بە درێژەدان و تەفسیركردن هەبووایە، ئەوا هەر ئەویستى بە درێژەدان و تەفسیركردن هەبووایە، ئەوا هەر ئەوا هەر ئەیستى ەەدوا لەەدوا ەكەشی نوسرابوو، بەڵام لە چاپى دووەمدا سەرەتا ماناى ئایەتەكە بەتەواوى كراوانە تەوە .) بۆ پیشاندانى كۆتایى ماناى ئایەتەكە دانراوە، ئینجا دەستكراوە بە تەفسیر و درێژەئیان ، ئینجا دەستكراوە بە تەفسیر و درێژە دان ، واتە دانانی ئەو خاڵە واتە مانای ئایەتەكە لەو شوێنەدا كۆتایی پێدێت، ئەگەەەێەك هێشتا تەواو نەبووە، هەروەها لەو شوێنانەی كە ڕستەكە پەیوەندە بە ئایەتی پیاش خەە ، سێ خاڵی لەم شێوەیە دانراوە (...)؛

• گۆڕینى شوێنى هەندێك بابەت:

بۆ نمونە باسی "بیدعە" كە لە چاپی "یەكەم"ـدا لە ئایەتی "سەد و حەڤدە"ە چاپی "یەكەم"ـدا لە ئایەتی "سەد و حەڤدە"ـی سوڕە"ەی سوڕەەەەەەەەەە۔ "دووەم"ـدا لە ئایەتی "بیست و حەفت"ـی سوڕەتی "حەدید"دا دانراوە، هەروەها لە هەندێك لەو ئایەتانەی كە چەند مانایەكی بۆ باسكراوە، ئەو مانایە لە ئایەتەەكی بۆ باسكراوە، ئەو مانایە لە ئایەتەەكە ەەكید وابووە ئەو مانایە نزیكتر و دروستترە، وە ماناكانی تریش خراونەتە ڕاڤەكەى؛

• گۆڕینى شێوازى دانانى ئایەتەكان:

لە چاپى "یەكەم" ـpa پەڕەى قور sebarang ئاسانى لەگەڵ خوێندنى ئایەتەكان بتوانێ ت مانا و ڕاڤەكەشى بخوێنێ ێوە ؛

• زیادكردنى ماناى وشە نامۆكان:

لە چاپى "دووەم"ـدا هەموو وشە نامۆكان بە شێوەى تاك بە تاك مانا كراونەتەوە كە ئۆیات كە ئۆیێ ئۆیێ ەت و ناوازەیە؛

لێرەدا بوَ باشتر تێگەیشتن و كەڵك وەرگرتنى زیاتر لە ماناى وشەكان، پێویستە چەڵك وەرگرتنى زیاتر لە ماناى وشەكان، پێویستە چەنویریڕەە پێش چاوى خوێنەری بەڕێز:

• لە ماناى وشەكاندا یەكەم جار ماناى دەقى وشەكە باس كراوە، ئینجا ئاماژە كراوە بەەى انایدەەەەەەە، ئینجا ئاماژە كراوە بەەەی انایؕ مەبەستە، بۆنموونە ماناى وشەى [مُتْرَفُوهَا] بەم شێوەیە نوسراوە:

[مُتْرَفُون: (ك: مُتْرَف) ئەوەی كە خراوەتە ناو ژیانێكی پڕ لە ناز و نیعمەت و ڕاحۆەتییە، ڕاحۆەتییە ەمەند، كاربەدەست]

.....

[مُسَوِّمِين: (ك: مُسَوِّم) ئەوەی كە شتێك دیاری دەكات و نیشانەی لەسەر دادەن،ێت، دیرارییە ا بە (مُسَوَّمِين)ـیش خوێنراوەتەوە واتە: دیاریكراو، نیشانەداركراو]؛

اللَّهم اجْعَلْ عَمَلي كُلَّهُ صَالِحاً واجْعَلْهُ لِوَجْهِكَ خَالِصاً وَلا تَجْعَل لِأَحَدٍ واجْعَلْهُ لِوَجْهِكَ خَالِصاً وَلا تَجْعَل لِأَحَدٍ فيه ملغيم

مسعود عبدالقادر توحیدى

12 ربيع الأول 1444

9/10/2022